Το χειρότερο σενάριο, είναι κάποιο κρύο πρωινό του χειμώνα, να μπούμε στο αυτοκίνητο, να γυρίσουμε το διακόπτη και να μην ακούσουμε τον χαρακτηριστικό ήχο της μίζας που θα βάλει μπροστά το αυτοκίνητο μας.
Για να αποφύγουμε λοιπόν την πιθανότητα το πιο πάνω σενάριο να βγει αληθινό, θα πρέπει να γνωρίζουμε κάποια πράγματα για το μυστηριώδη αυτό μηχανισμό.
Τί είναι η μίζα του αυτοκινήτου;
Η μίζα ή αλλιώς ο εκκινητής, ανήκει στο σύστημα εκκίνησης του κινητήρα και είναι βασικά ένας ηλεκτροκινητήρας συνεχούς ρεύματος, που τροφοδοτείται από την μπαταρία. Είναι ένα πολύ δυνατό ηλεκτρικό μοτέρ, το οποίο είναι υπεύθυνο για την εκκίνηση του κινητήρα του αυτοκινήτου.
Είναι αναγκαία, για να δώσει στον κινητήρα τις απαραίτητες πρώτες στροφές που χρειάζεται για την υπερνίκηση των τριβών του, ώστε να πάρει μπροστά. Η μετάδοση της κίνησης από τη μίζα στον κινητήρα γίνεται με τη βοήθεια οδοντωτών τροχών.
Το γρανάζι της μίζας ή πινιόν, που είναι τοποθετημένο στον άξονα της μίζας, και το οδοντωτό στεφάνι που είναι τοποθετημένο στην περιφέρεια του στροφάλου, το λεγόμενο βολάν.
Πώς λειτουργεί η μίζα
Η ισχύς της μίζας εξαρτάται από το μέγεθος του κινητήρα, το είδος του (πετρελαιοκινητήρας- βενζινοκινητήρας), τον αριθμό των κυλίνδρων του, και από τις στροφές του. Τη στιγμή που δέχεται η μίζα την εντολή από το διακόπτη του οχήματος γυρίζοντας το κλειδί στη θέση start, ξεκινά η περιστροφή της πομπίνας ή αλλιώς δρομέας και ταυτόχρονα γίνεται η σύμπλεξη του γραναζιού στο βολάν, με αποτέλεσμα την περιστροφή του κινητήρα.
Αμέσως μόλις ο κινητήρας τεθεί σε λειτουργία, αποσυμπλέκεται το γρανάζι της μίζας, γιατί διαφορετικά η μίζα θα παρασυρθεί σε κίνηση με 10πλάσιες στροφές από τις στροφές του κινητήρα, με αποτέλεσμα την καταστροφή της πομπίνας, εκσφενδονίζοντας τους αγωγούς του τυλίγματος από τα αυλάκια, λόγω της φυγόκεντρης δύναμης που αναπτύσσεται.
Η σχέση μετάδοσης της κίνησης είναι 10:1. Το σύστημα εκκίνησης του αυτοκινήτου λοιπόν, αποτελείται από τη μίζα και μια ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα που βρίσκεται επάνω της. Η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα λαμβάνει ρεύμα από την μπαταρία και το παρέχει στη μίζα.
Πού είναι η μίζα στο αυτοκίνητο;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η μίζα βρίσκεται βιδωμένη είτε στον κινητήρα είτε στο σασμάν και σε κάθε περίπτωση συνδέεται με το βολάν για να μπορεί να δουλέψει. Η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα, διαθέτει μια μικρή φίσα που στέλνει το ρεύμα στη μίζα και δύο ακροδέκτες που οδηγούν ο ένας στο καλώδιο του θετικού πόλου της μπαταρίας και ο άλλος στο φαρδύ καλώδιο, που δίνει ρεύμα στο ίδιο το μοτέρ της μίζας.
Η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα είναι ουσιαστικά ένα δυνατό ρελέ, που κλείνει το κύκλωμα και παράσχει ρεύμα στη μίζα.
Πότε έχει πρόβλημα η μίζα;
Η μόνη περίπτωση η ζημιά να βρίσκεται στη μίζα, είναι όταν η μίζα δεν γυρνάει ή αλλιώς δεν «σκάει». Αν λοιπόν ακούσετε τη μίζα να λειτουργεί, αλλά δεν παίρνει μπροστά ο κινητήρας, τότε συνήθως δεν φταίει η μίζα. Τι όμως μπορεί να συμβαίνει:
- Χαμηλή φόρτιση μπαταρίας ή άδεια μπαταρία: Αυτό σημαίνει ότι το ρεύμα της μπαταρίας δεν αρκεί για να γυρίσει τη μίζα.
- Κακή σύνδεση των ακροδεκτών των καλωδίων παροχής ρεύματος στη μίζα: Συνήθως το αίτιο είναι η διάβρωση των ακροδεκτών.
- Διάβρωση του φις σύνδεσης της ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας της μίζας: Το ρελέ δεν κλίνει το κύκλωμα.
- Ζημιά στο ίδιο το μοτέρ της μίζας: Μερικές φορές, φθείρονται τα καρβουνάκια του ηλεκτρικού μοτέρ της, οπότε η μίζα δεν λειτουργεί.
- «Κολλημένη» μίζα αυτοκινήτου: Η μίζα κολλάει λόγω κακής ευθυγράμμισης των δοντιών του γραναζιού της με τα δόντια της περιμέτρου του βολάν.
- Σε αρκετές περιπτώσεις, το πρόβλημα ενδέχεται να προκύπτει λόγω ζημιάς στα σημεία επαφής του διακόπτη της ανάφλεξης. Δεν περνά ρεύμα από τον διακόπτη, οπότε δεν δίνεται σήμα εκκίνησης στην ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα της μίζας.
Άλλες παρενέργειες και λύσεις
Η λειτουργία της μίζας απαιτεί μεγάλη εφαρμογή δύναμης στο κλειδί της ανάφλεξης για να ξεκινήσει: Σε κάθε περίπτωση, η ζημιά βρίσκεται στο διακόπτη της ανάφλεξης. Όταν το κλειδί φτάνει στη θέση εκκίνησης, δεν στέλνει ικανό ρεύμα για να λειτουργήσει η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα. Απαιτείται φυσικά, η αντικατάσταση του διακόπτη της ανάφλεξης.
Με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων, ο κινητήρας παίρνει μπροστά στο «Ν» αλλά όχι στο «Ρ»: Στα οχήματα με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων, εκτός από τη μίζα και την ηλεκτρομαγνητική της βαλβίδα, υπάρχει και ένας διακόπτης ασφαλείας, που δεν το αφήνει να πάρει μπροστά αν δεν είναι επιλεγμένη η «Ρ». Στην περίπτωση που ισχύει κάτι διαφορετικό, φταίει διακόπτης ασφαλείας νεκράς και απαιτεί αντικατάσταση.
Πέφτει η ένταση των φώτων όταν ενεργοποιείται η μίζα: Συνήθως, το πρόβλημα βρίσκεται στη μπαταρία. Αν η μπαταρία δεν έχει πρόβλημα, ενδέχεται το πρόβλημα να βρίσκεται στο κύκλωμα ελέγχου της μίζας, στο καλώδιο ελέγχου στο ρελέ της μίζας, στο διακόπτη ανάφλεξης ή στο διακόπτη ασφαλείας.
Τι ελέγχουμε σε περίπτωση βλάβης της μίζας
Όταν τύχει η μίζα να μην μπορεί να βάλει μπροστά τον κινητήρα, θα πρέπει να κάνουμε έναν πρώτο γενικό αλλά πολύ προσεκτικό έλεγχο όλων των τμημάτων που σχετίζονται μαζί της.
- Αρχικά, θα πρέπει να τσεκάρουμε την κατάσταση φόρτισης της μπαταρίας με το πολύμετρο και μετά οπτικά την κατάσταση των πόλων της μπαταρίας, των καλωδίων που οδηγούν στη μίζα, αλλά και αυτών του διακόπτη της ανάφλεξης.
- Σε περίπτωση που εντοπίζουμε το σημείο ή το τμήμα που δημιουργεί το πρόβλημα, το καθαρίζουμε, το σφίγγουμε ή αν χρειάζεται το αλλάζουμε.
- Σε περίπτωση που φταίει η μπαταρία, την φορτίζουμε ή την αλλάζουμε.
- Το δεύτερο βήμα, απαιτεί την επίσκεψη σε κάποιο ηλεκτρολόγο οχημάτων για πιο αναλυτικό ψάξιμο.
Ο ηλεκτρολόγος, με ειδικά όργανα θα ελέγξει ολόκληρο το κύκλωμα της μίζας. Θα αρχίσει μετρώντας την τάση της μπαταρίας και την τάση που φτάνει στην φίσα της ηλεκτρομαγνητικής βαλβίδας της μίζας με το κλειδί γυρισμένο στην έναρξη. Αν δεν φτάνει τάση στην ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα, θα ελέγξει στη συνέχεια το διακόπτη της ανάφλεξης, το ρελέ της μίζας, το διακόπτη ασφαλείας και το σύνολο των καλωδίων στο κύκλωμα.
Αν φτάνει η τάση στην ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα της μίζας, τότε σειρά έχει το μοτέρ της μίζας. Οπως και να έχει, ο τεχνικός θα σας προτείνει την καλύτερη λύση. Στην περίπτωση που η ζημιά βρίσκεται στο μοτέρ της μίζας, το πιθανότερο είναι να αλλάξει τα καρβουνάκια. Από την άλλη, όταν η βλάβη βρίσκεται στην περιέλιξή της, συνήθως ολόκληρη η μίζα, αντικαθίσταται με μια καινούρια. Καλή τύχη!