Το Γκραν Πρι του Καναδά επιστρέφει αυτό το Σαββατοκύριακο με τη μοναδική καναδική στάση της Φόρμουλα 1 στο πρόγραμμα της σεζόν.
Το Ile Notre-Dame του Μόντρεαλ φιλοξενεί τον αγώνα από το 1978 και έχει δει τους πιο εμβληματικούς οδηγούς και ομάδες του αθλήματος να αφήνουν το στίγμα τους στο Circuit Gilles Villeneuve όλα αυτά τα χρόνια.
Καθώς το ρολόι πλησιάζει προς ένα συναρπαστικό αγωνιστικό Σαββατοκύριακο, ακολουθεί μια ολοκληρωμένη ιστορία του καναδικού γκραν πρι.
Τον παλιό καιρό
Χιλιάδες εορταστικές παραστάσεις και εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της εξαιρετικά επιτυχημένης Παγκόσμιας Έκθεσης Expo 67 στο Μόντρεαλ. Σε διεθνές επίπεδο, ο οργανισμός μηχανοκίνητου αθλητισμού Federation Internationale de l’Automobile (FIA) ενέκρινε έναν αγώνα του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Φόρμουλα Ένα που θα διεξαγόταν για πρώτη φορά σε καναδικό έδαφος.
Ο αγώνας διεξήχθη στο Mosport Park, μια πίστα μήκους 3,956 χιλιομέτρων που βρίσκεται περίπου μια ώρα από το Τορόντο στο Bowmanville, Ont. και τον κέρδισε ο Αυστραλός Jack Brabham. Όταν ανανεώθηκε για την επόμενη σεζόν, μεταφέρθηκε στο Le Circuit Mont-Tremblant στο Κεμπέκ με σχέδιο να εναλλάσσεται κάθε χρόνο μεταξύ Tremblant και Mosport. Αυτό κράτησε μέχρι το 1971, όταν ο αγώνας μεταφέρθηκε πίσω στο Bowmanville και παρέμεινε εκεί μέχρι το 1977, αν και ο αγώνας του 1975 ακυρώθηκε λόγω οικονομικής διαφωνίας μεταξύ της πίστας και της Ένωσης Κατασκευαστών της Formula 1.
Δύο πράγματα οδήγησαν τελικά τον αγώνα μακριά από το Mosport. Η πίστα, που έχει σχήμα αντεστραμμένο «3» με ένα μεγάλο τμήμα που καμπυλώνει στη δυτική πλευρά, ήταν λοφώδης και προέκυψαν ερωτήματα σχετικά με την ασφάλειά της ως πίστα F1. Κατά τη διάρκεια της πρώτης προπόνησης για τον αγώνα του 1977, ο οδηγός Ian Ashley αναποδογύρισε και έπεσε πάνω σε έναν πύργο τηλεόρασης. Ακολούθησε μια μακρά διάσωση με τον Ashley να τραυματίζεται σοβαρά.
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Όπως έγραψε ο Norris McDonald στην Toronto Star πριν από χρόνια, η Labatt ήταν ο κύριος χορηγός της F1 στον Καναδά εκείνη την εποχή και αναρωτιόταν για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα ενός μεγάλου διεθνούς αγώνα που διεξαγόταν σε μια μικρή πόλη μια ώρα μακριά από το σύμπλεγμα ξενοδοχείων, δρόμων πρόσβασης και επιλογών μεταφοράς που είχε να προσφέρει μια μεγάλη πόλη όπως το Τορόντο. Όπως αποδείχθηκε, το 1977 θα ήταν η τελευταία χρονιά αγώνων F1 στο Mosport.
Μετακόμιση στο Μόντρεαλ
Το Καναδικό GP θα έβρισκε τη μόνιμη έδρα του ένα χρόνο αργότερα, αλλά έφτασε τόσο κοντά στο να μετακομίσει στο Τορόντο και όχι στο Μόντρεαλ.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 ξεκίνησε μια προσπάθεια να μεταφερθεί ο αγώνας στο Exhibition Place του Τορόντο και μέχρι το 1978 οι τροχοί είχαν τεθεί σε κίνηση. Η λεωφόρος Lakeshore Boulevard της πόλης θα αποτελούσε μέρος της πίστας με το στάδιο Exhibition Stadium – την έδρα της επεκτατικής ομάδας MLB Toronto Blue Jays – να φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες θέσεις για μια πιθανή θέα του pit lane. Η Labatt έπεισε την ηγεσία της Ένωσης Κατασκευαστών F1 ότι στο Τορόντο μπορούσαν να βγουν περισσότερα χρήματα και το θέμα πήγε σε ψηφοφορία στο δημοτικό συμβούλιο, όπου απορρίφθηκε με δύο ψήφους.
Το Μόντρεαλ ανέλαβε δράση με την πρόταση να χτιστεί στο Ile Notre-Dame, ένα νησί στον ποταμό St. Lawrence ακριβώς ανατολικά του κέντρου της πόλης, το οποίο βοήθησε στη φιλοξενία της Expo 67 λίγο περισσότερο από μια δεκαετία νωρίτερα. Σχεδιασμένη από τον Βρετανό μηχανικό Roger Peart, η (κατά κάποιο τρόπο) ωοειδής πίστα είχε ένα τεράστιο τμήμα στην ανατολική πλευρά της παράλληλα με την Ολυμπιακή Λεκάνη, η οποία είχε δημιουργηθεί χρόνια νωρίτερα για τα αγωνίσματα κωπηλασίας και κανόε καγιάκ των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1976.
Στις 8 Οκτωβρίου 1978, ο αγώνας με 22 οδηγούς απογειώθηκε μπροστά σε περισσότερους από 70.000 θεατές. Και το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να είναι πιο τέλειο.
Ήρωας της πατρίδας του
Ο Gilles Villeneuve, γεννημένος στο Saint-Jean-sur-Richelieu της Que., είπε κάποτε ότι είχε τρία όνειρα. Το πρώτο ήταν να ασχοληθεί με τους αγώνες. Ελέγξτε. Το δεύτερο ήταν να οδηγήσει στην F1, κάτι που πέτυχε όταν η McLaren τον προσέλαβε το 1977. Το τρίτο; Να οδηγήσει για τη Ferrari.
Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τη McLaren, αυτό ακριβώς έκανε. Έχοντας επιλεγεί ως ο νέος οδηγός της Ferrari για το τέλος της σεζόν του 1977 και όλο το 1978, ο Villeneuve είχε ανάμεικτα αποτελέσματα ενόψει του Καναδικού GP, που θα έκανε το ντεμπούτο του μόλις 45 λεπτά βορειοδυτικά της γενέτειράς του.
Προκρίθηκε τρίτος στον αγώνα και πέρασε τον Jody Scheckter για τη δεύτερη θέση στον 25ο γύρο, αλλά εξακολουθούσε να βρίσκεται αρκετά πίσω από τον Γάλλο Jean-Pierre Jarier για την πρώτη θέση. Στον 50ο γύρο, με τα πράγματα φαινομενικά να είναι υπό έλεγχο για τον Γάλλο, μια μηχανική βλάβη ανάγκασε τη Lotus Νο 55 να εγκαταλείψει τον αγώνα, αφήνοντας τον Villeneuve επικεφαλής. Λίγους γύρους αργότερα, πέρασε τη γραμμή του τερματισμού για την πρώτη του νίκη στην F1 και έγινε ο μοναδικός Καναδός που κέρδισε το GP στην πατρίδα του, ένα επίτευγμα που ισχύει μέχρι σήμερα.
«Δεν υπήρχε πιο κατάλληλο, πιο δραματικό μέρος για να πάρει την πρώτη του νίκη μπροστά σε όλους τους συμπατριώτες του από το Κεμπέκ. Θα έλεγα ότι μετά τον αγώνα έπρεπε να αισθάνεται ότι έφτασε», δήλωσε ο οδηγός της Wolf-Cosworth, Bobby Rahal, στην εφημερίδα Montreal Gazette το 2018.
Με τραγικό τρόπο, ο Villeneuve έχασε τη ζωή του σε ατύχημα κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου κατατακτήριων δοκιμών για το βελγικό Grand Prix του 1982. Προς τιμήν του, η πίστα Curcuit Ile Notre-Dame μετονομάστηκε σε Circuit Gilles Villeneuve με τις λέξεις «Sault Gilles» να τοποθετούνται στη γραμμή τερματισμού – την ίδια γραμμή τερματισμού στην οποία έγραψε ιστορία τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
Ένα ζευγάρι θρύλων αφήνει το στίγμα του
Εκτός από τον Villeneuve, δεν υπάρχουν δύο ονόματα που να ταυτίζονται περισσότερο με το καναδικό Grand Prix από τον Michael Schumacher και τον Lewis Hamilton.
Οι δύο κορυφαίοι οδηγοί όλων των εποχών όσον αφορά τις νίκες καριέρας – ο Χάμιλτον με 103 και ο Σουμάχερ με 91 – ο καθένας έχει επτά νίκες βόρεια των συνόρων και ήταν απόλυτα κυρίαρχοι κατά τη διάρκεια των αντίστοιχων εποχών τους.
Οδηγώντας τότε για την Benetton-Ford, ο Schumacher ξεκίνησε τη σεζόν του 1994 με φωτιά, με μια νίκη στους τέσσερις πρώτους αγώνες του. Έκανε τα πέντε από τα έξι κερδίζοντας το Μόντρεαλ, ξεκινώντας ένα σερί που τον είδε να κερδίζει επτά φορές σε 11 χρόνια από το 1994 έως το 2004, η πλειονότητα των οποίων έγινε με τα χρώματα της Ferrari για τα οποία είναι περισσότερο γνωστός.
Το 2007 στο Μόντρεαλ, ο Χάμιλτον, τότε 22χρονος νεοσύλλεκτος στο πλευρό του πρωταθλητή της F1 Φερνάντο Αλόνσο στη McLaren, κατέκτησε την πρώτη του pole position. Διατήρησε τη δυναμική του όλο το Σαββατοκύριακο, καταγράφοντας την πρώτη του νίκη στην F1. Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπήρχε GP Καναδά το 2009, το σερί των επτά νικών του Χάμιλτον σε 12 αγωνιστικές χρονιές από το 2007 έως το 2019 ήταν ουσιαστικά εξίσου εντυπωσιακό με αυτό του Σουμάχερ. Ο Χάμιλτον έχει κερδίσει το 58% των εκκινήσεών του βόρεια των συνόρων, το υψηλότερο ποσοστό από κάθε άλλη πίστα της F1.
Ο κορυφαίος νικητής όλων των εποχών στο άθλημα δήλωσε το 2017 ότι η πίστα σημαίνει πολλά γι’ αυτόν.
«Ήταν πάντα ένα ξεχωριστό μέρος για μένα. Είναι τρελό να σκέφτομαι μετά από 10 χρόνια ότι απολαμβάνω κάθε γύρο αγώνα όπως ακριβώς και πριν από 10 χρόνια», δήλωσε μετά την έκτη του νίκη το 2017.
Μια μακροχρόνια κόκκινη σημαία
Όπως και τόσα άλλα τα τελευταία χρόνια, το καναδικό γκραν πρι δεν έγινε το 2020 και το 2021.
Ενώ η F1 ξεκίνησε τελικά τη σεζόν 2020 τον Ιούλιο και είχε ημερολόγιο 17 αγώνων, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί του Καναδά καθώς και τα όρια συγκέντρωσης που σχετίζονται με το COVID-19 έκαναν τον αγώνα λογιστικά αδύνατο. Το ίδιο ίσχυε και την επόμενη χρονιά.
«Καταλαβαίνω τα νέα και τα αποδέχομαι, αλλά καταλαβαίνετε ότι εξακολουθώ να έχω ανάμεικτα συναισθήματα», δήλωσε ο διοργανωτής του αγώνα Francois Dumontier σχετικά με την απόφαση να ακυρωθεί για δεύτερη συνεχή χρονιά.
«Είμαι απογοητευμένος με την ακύρωση για την ομάδα μου, για τους πολλούς εθελοντές και όλους τους εμπλεκόμενους που τον κάνουν τόσο επιτυχημένο».
Ο Καναδός Lance Stroll, που κατάγεται από το Μόντρεαλ, ήταν επίσης απογοητευμένος με τα νέα.
«Είναι ο αγώνας που πάντα περιμένω με ανυπομονησία και απλά αισθάνομαι για τους οπαδούς, η καρδιά μου συμπάσχει με όλους όσους βρίσκονται πίσω στο Μόντρεαλ και ανυπομονούν για τον αγώνα κάθε χρόνο και είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά Σαββατοκύριακα στην πόλη και είναι πραγματικά λυπηρό που για δεύτερη χρονιά δεν θα γίνει», δήλωσε.
«Αλλά οι καιροί είναι δύσκολοι. Ίσως δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να πάμε εκεί και ο κόσμος εξακολουθεί να είναι ένα αστείο μέρος, οπότε το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι πραγματικά ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε εκεί του χρόνου και σε όλους όσους βρίσκονται πίσω στον Καναδά, απλά κρατήστε το πηγούνι σας ψηλά και τα δάχτυλα σας σταυρωμένα, ας ανυπομονούμε να επιστρέψουμε την επόμενη σεζόν».
Ευτυχώς, το καλοκαίρι του 2022, οι αγώνες επέστρεψαν βόρεια των συνόρων.
Η F1 επιστρέφει στον Καναδά με την κυριαρχία του Verstappen
«Σβήνουν τα φώτα και ξεκινάμε» δήλωσε ο σχολιαστής του Sky Sports F1 David Croft στο χαρακτηριστικό του τηλεφώνημα, καθώς τα μονοθέσια έβγαιναν από τη γραμμή για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια στο Circuit Gilles Villeneuve.
Αφού κατέκτησε την pole position σε μια βρεγμένη περίοδο κατατακτήριων δοκιμών μια μέρα νωρίτερα, ο Verstappen πήρε μια γρήγορη εκκίνηση και νίκησε εύκολα τον Fernando Alonso των Άλπεων στην πρώτη στροφή, ανοίγοντας τον δρόμο για να κερδίσει τον έκτο του αγώνα στη σεζόν. Όμως ο Verstappen είχε τον Carlos Sainz στο κιβώτιο ταχυτήτων του σε όλη τη διαδρομή του αγώνα, καθώς ο αστέρας της Red Bull κράτησε με δυσκολία τη Ferrari που επιτίθεται για μια οριακή νίκη.
«Στους τελευταίους 15, 16 γύρους ήμασταν στο φουλ, πιέζοντας στο όριο. Ήξερα, φυσικά, ότι δεν μπορούσα να κάνω λάθος. Αλλά ήταν καλός αγώνας», δήλωσε ο Verstappen μετά τη νίκη.
«Όταν τα έδωσα όλα, ρίσκαρα τα πάντα», δήλωσε ο Sainz. «Μπορώ να σας πω ότι πίεζα. Τα άφησα όλα εκεί έξω».
Ο Stroll, ο οποίος ξεκίνησε από την 17η θέση και έφτασε μέχρι τη 10η, χαρακτήρισε «απίστευτο» το γεγονός ότι μπόρεσε να αγωνιστεί στο σπίτι του μετά το διάλειμμα λόγω της πανδημίας.
Μέχρι να έρθει το GP Καναδά του 2023, ο Verstappen βρισκόταν στην κορυφή του αθλήματος για αρκετό καιρό.
Σε καλό δρόμο για τον τρίτο συνεχόμενο τίτλο του οδηγού της F1, ο Verstappen ήρθε στο Μόντρεαλ με νίκες σε τρεις συνεχόμενους αγώνες και τέσσερις από τους πέντε προηγούμενους.
Η έκδοση του περασμένου καλοκαιριού ήταν πολύ πιο εύκολη από την προηγούμενη χρονιά, καθώς ο Ολλανδός οδήγησε από την αρχή μέχρι τον τερματισμό, κατακτώντας την 41η νίκη της καριέρας του, που τον έφερε σε ισοβαθμία με τον θρυλικό Ayrton Senna. Ο Verstappen θα κέρδιζε έξι επιπλέον συνεχόμενους αγώνες, κάνοντας ρεκόρ F1 με 10 συνεχόμενες νίκες.
Το ρεκόρ των 345.000 θεατών συνολικά παρακολούθησαν την εκδήλωση εκείνο το Σαββατοκύριακο.